Հայ ռազմագերիներին Ադրբեջանում խոշտանգելու, անմարդկային վերաբերմունքի ենթարկելու մասին Հայաստանի մարդու իրավունքների պաշտպանը արտահերթ հրապարակային զեկույց է պատրաստել: Դրանում թշնամի երկրին միջազգային պատասխանատվության ենթարկելու փաստերը բազմաթիվ են:
Հայ զինծառայողները եւ քաղաքացիական անձինք ենթարկվել են համակարգված ֆիզիկական եւ հոգեբանական խոշտանգումների: Նրանց նկատմամբ բռնություն են գործադրել նույնիսկ բժիշկները:
«Խոշտանգումների հիմքում էթնիկ խտրականությունն է»,- պնդում է Հայաստանի օմբուդսմենը:
Ռազմագերիներին խոշտանգել են, հատկապես, տեղեկություններ ստանալու նպատակով. ստիպել են փառաբանել Ադրբեջանի ղեկավարությանն ու խոստովանական ցուցմունքներ տալ չգործած հանցագործութունների մասին:
Ադրբեջանում խոշտանգող մի քանի հիմնական կառույց կա. ռազմական ոստիկանությունը, քննչական, նաեւ արդարադատության նախարարության ենթակայության ներքո գտնվող մեկուսարանները: Պատժիչ, նպատակային ամենօրյա բռնությունը շարունակվել է ազգային անվտանգության մեկուսարաններում:
Թե՛ այս կառույցները, թե՛ ֆիզիկական անձինք, եւ թե' պետությունը կարող են ենթարկվել ոչ միայն իրավական, այլեւ միջազգային քաղաքական պատասխանատվության՝ մարդու իրավունքների խախտումների համար պատժամիջոցների տեսքով:
Oմբուդսմենների ու իրավապաշտպանների համար առաջնային խնդիրն է ստիպել Ադրբեջանին վերադարձնել մեր ռազմագերիներին եւ քաղաքացիական անձանց: Զեկույցներն ուղարկվելու են միջազգային կառույցներին, այդ թվում՝ դատական ատյաններին:
Արման Թաթոյանը նաեւ փաստեր է ներկայացնում ադրբեջանցի սահմանապահների կողմից անմարդկային վերաբերմունքի մասին: Արցախի մարդու իրավունքների պաշտպանն էլ տեղեկացնում է ՝ գրեթե ամենօրյա ռեժիմով է ադրբեջանը կրակ է բացում հայկական բնակավայրերի վրա, հետեւաբար, երկու օմբուդսմեններն էլ պնդում են՝ առկա զորքերի փոխարինումը սահմանապահներով որեւէ դրական արդյունք չի տալու: