Այսօր Մոնթե Մելքոնյանի՝ Հայաստանի ու Արցախի Ավոյի ծննդյան օրն է:
34 տարեկան Մոնթեն իբրեւ թարգմանիչ մեկնեց Արցախ հյուսիսային դարպաս ու այնտեղ, որպես ռազմիկ մնաց երկու տարի: Ղեկավարեց Մարտունու, Քելբաջարի Աղդամի ազատագրական գործողությունները: Ամենափայլունը Օմարի լեռնանցքի նվաճումն էր:
Բայց թշնամու գնդակը նրան գտավ 93-ի ամռանը: «Եթե կորցնենք Արցախը կշրջենք պատմության ամենավերջին էջը»: Սա Մոնթեի ամենատարածված խոհերից է:
Մանրամասները՝ Թամարա Գասպարյանի տեսանյութում: